Eigenlijk is weduwenpensioen een ouderwets woord dat wellicht over een aantal jaren niet weer zal worden gebruikt. Het doet immers denken aan de tijd dat de man de kostwinner was en de vrouw zorgde voor de huishouding en de kinderen. Het pensioen werd toen opgebouwd door de man, terwijl het pensioen na overlijden dan bij de weduwe terechtkwam. Hier kwam de benaming weduwenpensioen dan ook vandaan. Ook voor minderjarige kinderen werd er in het algemeen een wezenpensioen uitgekeerd.
De huidige situatie
Vandaag de dag werken meestal beide partners en bouwen die ook beide een pensioen op. Als een van beide komt te overlijden zal de ander vaak een nabestaandenpensioen krijgen, evenals de kinderen (nabestaandenpensioen weduwe en wezenwet). Als we hier dan ook schrijven over een weduwenpensioen mag u daar ook nabestaandenpensioen voor lezen.
Weduwen- en wezenwet
Hoe zit het met het pensioen na overlijden echtgenoot? Als u getrouwd bent op het moment dat uw partner overlijdt, heeft u mogelijk recht op een uitkering van de overheid. Dit noemt men de Anw, oftewel de nabestaandenuitkering. Als weduwe of weduwnaar kunt u alleen een beroep doen op deze uitkering indien u minstens aan een van de twee navolgende voorwaarden voldoet:
- U heeft de zorg voor minimaal 1 kind dat jonger is dan 18 jaar
- U bent minimaal 45% arbeidsongeschikt
Om in aanmerking te komen voor een Anw-uitkering mag u de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt en moet u partner verzekerd zijn geweest voor de nabestaandenwet. Werken of wonen in Nederland en vallen onder de Nederlandse belastingwetgeving is daarvoor meestal genoeg.
Als u zelf inkomsten heeft is het mogelijk dat deze worden gekort op uw Anw-uitkering. Dat geldt voor de volle 100 procent voor andere uitkeringen, zoals die voor werkeloosheid en arbeidsongeschiktheid. Arbeidsinkomsten en winst uit onderneming worden ook gekort maar met een drempel. Andere inkomsten, zoals rente en dividend, geven geen korting.
Prepensioen
Er was een tijd dat het erop leek dat iedere werknemer in Nederland met pensioen zou kunnen gaan, voordat de AOW zou ingaan. Via een VUT-regeling kon men dan kiezen om een aantal jaren eerder te stoppen met werken. Maar VUT-regelingen bleken onbetaalbaar en komen niet meer voor. Prepensioen is hiervoor in de plaats gekomen, ook in dit geval was er een inkomensvervangende uitkering, zodat u eerder kon stoppen met werken.
Deze regeling werd echter geheel door de werknemers zelf betaald en kende ook nadelen. Ook het prepensioen in die vorm bestaat niet meer. Toch kunt u wel eerder met pensioen, indien het pensioenreglement dat mogelijk maakt. Dat heeft echter wel bepaalde consequenties.
- De eerdere pensioenuitkeringen gaan ten laste van uw pensioenkapitaal. Daardoor zal het pensioen op de gepande pensioendatum lager zijn.
- U valt nog onder de minder gunstige belastingregels. Pas op 65-jarige leeftijd kunt u genieten van de voordelen. Tijdens de jaren van vervroegde pensionering ontvangt u dus netto minder.
- Omdat u eerder bent gestopt met opbouwen zal je pensioenkapitaal lager zijn dan de bedoeling was. Ook dit verlaagt uw pensioenuitkering.
Als u komt te overlijden in de periode van vervroegd pensioen, gaat dit pensioen voor 70% over op uw partner. Deze uitkering wordt ook gekort op een eventuele Anw-uitkering.
Pensioen
Een pensioen bouwt u op om een vervanging te krijgen voor uw arbeidsinkomsten of winst uit onderneming. Het is natuurlijk ook mogelijk dat u al komt te overlijden, voordat het pensioen ingaat. Dan hebben uw nabestaanden mogelijk recht op een pensioenuitkering na uw overlijden. Een werknemerspensioen kent meestal ook een nabestaandenpensioen. Dat gaat in op het moment dat u komt te overlijden. Ook als u voor de pensioendatum komt te overlijden gaat het nabestaandenpensioen al in. Voor de hoogte van de uitkering is het echter wel van belang of uw partner al met pensioen is of nog werkt. Een wezenpensioen gaat ook in op het moment dat u komt te overlijden en loopt tot de meerderjarigheid van uw wettelijke kinderen.
Lees ook: Een handige checklist bij het opmaken van een testament
De hoogte van een nabestaandenpensioen
Natuurlijk is de hoogte van een weduwenpensioen of nabestaanden pensioen afhankelijk van een groot aantal factoren. Maar in het algemeen kunt u er van uitgaan dat dit pensioen 70% bruto zal bedragen van het pensioen dat u zou ontvangen of reeds ontvangt als u met pensioen gaat. Voor kinderen is dit 20% van dit bedrag, Als nabestaande is het wel van groot belang om te beseffen dat het mogelijk is dat ook de ex-partner recht heeft op een nabestaanden pensioen als dit bij de echtscheiding zo is geregeld. Dat betekent dat het pensioen van de huidige partner lager zal worden. Een belangrijk punt indien u een echtscheiding achter de rug heeft.
Overlijden na de pensioendatum
Als u komt te overlijden na de pensioendatum zal het ouderdomspensioen stoppen. Dan gaat het nabestaandenpensioen op dar moment in. Maar op het moment dat u met pensioen gaat, kunt u ook andere zaken afspreken. Bijvoorbeeld dat uw ouderdomspensioen stopt met uw overlijden en uw partner geen recht heeft op een partnerpensioen. Hiermee krijgt u een aanzienlijk hogere uitkering tijdens uw leven, maar krijgt uw partner nadien geen nabestaandenpensioen. Het is duidelijk dat u iets dergelijks alleen zou afspreken indien u zeker weet dat uw partner goed verzorgd achterblijft. Laat u goed adviseren over de mogelijkheden.
Heeft uw partner genoeg pensioen?
In veel pensioenregelingen is opgenomen dat het nabestaandenpensioen volledig komt te vervallen als u van baan wisselt of uw baan zou kwijtraken. Soms wordt het weduwenpensioen ook gestopt als de overgebleven partner hertrouwt of gaat samenwonen. Het is natuurlijk een onprettig idee om je partner niet goed verzorgd achter te laten. Wellicht heeft de partner ook zelf een ouderdomspensioen opgebouwd en zijn er ook andere regelingen getroffen, zoals een lijfrente.
Het is beslist een goed idee om eens met de pensioenuitvoerders te overleggen hoe de regeling bij u in elkaar zit. Hoe eerder u maatregelen treft om uw partner verzorgd achter te laten, hoe eenvoudiger dit is. In uw berekeningen is het uiteraard van groot belang hoe de huidige privé situatie is. Zijn er nog minderjarige kinderen dan is dat vaak een reden om een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten.
