Meer dan een miljoen Nederlanders hebben diabetes type 2. In het verleden noemde we dit nog ouderdomssuiker maar omdat deze ziekte op steeds jongere leeftijd wordt gediagnosticeerd spreken we tegenwoordig over diabetes type 2. Diabetes type 2 ontstaat omdat het lichaam, met het ouder worden, steeds minder goed op insuline reageert. Omdat leefstijlgewoonten hier van grote invloed op zijn komt deze ziekte steeds vaker voor.
Vaak wordt nog gedacht dat diabetes type 2 een chronische en progressieve ziekte is waarmee je maar moet leren leven. Dit is echter niet het geval. Door aanpassingen in leefstijl en dieet is deze ziekte in remissie te brengen. Dit kan je doen door een diabetes dieet te volgen. Hoe je dit doet lees je in dit artikel.
Wat is diabetes type 2?
We maken onderscheid tussen 2 soorten diabetes: diabetes type 2 en diabetes type 1.
Diabetes type 1 is auto-immuunziekte waarbij de alvleesklier geen insuline meer aanmaakt. Het is dan nodig om de rest van je leven insuline te spuiten.
Diabetes type 2 ontstaat door een verminderde insulinegevoeligheid. Het lichaam haalt dan niet meer voldoende glucose uit het bloed en de alvleesklier wordt gedwongen steeds meer insuline aan te maken. Omdat het lichaam niet meer instaat is de glucose voldoende uit het bloed op te nemen worden de bloedsuikers te hoog. Hoge bloedsuikers zijn op de lange termijn erg schadelijk voor de gezondheid. Het veroorzaakt zenuwschade en schade aan hart- en bloedvaten. De complicaties die kunnen optreden als gevolg van de hoge bloedsuikers kunnen levensbedreigend worden indien dit niet behandeld wordt.
Het diabetes dieet
Met het diabetes dieet kan je diabetes type 2 in remissie brengen. De symptomen zullen naar de achtergrond verdwijnen met het verlagen en stabiliseren van de bloedsuikers. Een diabetes dieet is ook bij uitstek geschikt om diabetes type 2 te voorkomen.
Het kan goed zijn om diabetes dieet te gaan volgen als je een verhoogd risico op diabetes hebt. Je hebt een verhoogd risico op diabetes type 2 indien je op leeftijd bent, overgewicht hebt, rookt, bepaalde medicijnen gebruikt, veel drinkt en/of weinig beweging hebt.
De voedingsadviezen uit het diabetes dieet zijn vooral gericht op het stabiel houden van de bloedsuikers en het gezond houden van hart- en bloedvaten.
Koolhydraten zijn verantwoordelijk voor stijgingen in de bloedsuikers. Als we koolhydraten eten dan worden deze afgebroken tot glucose, een enkelvoudig suikermolecuul. Via de dunne darm komt de glucose in onze bloedbaan terecht. De alvleesklier maakt insuline aan en geeft dit af aan de bloedbaan. Onder invloed van insuline stellen onze lichaamscellen zich open om zodoende de glucosemoleculen uit het bloed op te kunnen nemen. Bij mensen met diabetes type 2 reageren niet meer alle cellen op insuline waardoor niet alle glucose opgenomen kan worden. De glucose blijft dan in de bloedbaan wat zorgt voor de hoge en schadelijke bloedsuikers.
De mate waarin de bloedglucose stijgt nadat we hebben gegeten is afhankelijk van de hoeveelheid koolhydraten en het type koolhydraten wat we eten. Portiecontrole is daarom een belangrijk onderdeel van het diabetes dieet. En het gaat daarbij vooral om de controle van de hoeveelheid koolhydraten die gegeten wordt. Omdat het ook weer niet de bedoeling is dat je verhongert zullen de koolhydraten vervangen worden door andere macronutriënten: vetten of eiwitten. Eiwitten geven een kleine verhoging van de bloedglucose terwijl vetten geen enkel effect hebben op de bloedglucose. Om deze reden zal je veel vet- en eiwitrijke voeding terug vinden in het diabetes dieet.
Ander aspect is het type koolhydraten wat gegeten wordt. Glucose is een enkelvoudig suiker molecuul. Het lichaam zal koolhydraten moeten afbreken tot dit enkelvoudige suiker molecuul alvorens het opgenomen kan worden. Hoe lang dit duurt hangt af van de complexiteit van de koolhydraten. Om hier onderscheid in te maken wordt gesproken over snelle en langzame koolhydraten. Snelle koolhydraten moeten waar mogelijk vermeden worden. Deze snelle koolhydraten zitten in snoep, koek, gebak, wit brood, pasta, witte rijst, gebakken aardappelen en alles waar suiker aan is toegevoegd.
De langzame koolhydraten zitten in onbewerkte voedingsmiddelen zoals volkoren granen, quinoa, zoete aardappel, zilvervlies rijst, groenten, noten en zaden.
Ander belangrijk onderdeel van het diabetes dieet zijn de omega 3 vetzuren. Omega 3 vetzuren zijn belangrijk voor het gezond houden van het hart, de bloedvaten en de hersenen. Ze zijn tevens nodig voor een goede vetstofwisseling. Vette vissoorten zijn bijzonder belangrijk omdat deze een tweetal specifieke omega 3 soorten bevatten, namelijk DHA en EPA vetzuren. Deze zijn bijzonder nuttig voor een gezond hart en hersenen. Een andere bron van omega 3 vetzuren zijn noten, walnoten in het bijzonder. Uit onderzoeken blijkt dat mensen met diabetes hun insulinewaarden kunnen verlagen door dagelijks een handje walnoten te eten.
Ander onderdeel van het diabetes dieet zijn kruiden die je kunnen helpen aan een lagere bloedglucose. Een kruid wat de bloedsuiker verlaagd is kurkuma. Het voordeel is dat deze sterke antioxidant tevens de nieren gezond houdt, iets wat bij veel mensen met diabetes voor problemen kan zorgen. Kurkuma helpt ook om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen.
Een ander kruid wat goed is voor de bloedsuikers is kaneel. Met kaneel wordt de bloedsuikerspiegel verlaagd door een verbetering van de insulinegevoeligheid. Door de verbeterde insulinegevoeligheid neemt het lichaam meer glucose uit het bloed op en kan de bloedsuikerspiegel verder dalen. Kaneel is een kruid wat makkelijk door bijvoorbeeld de yoghurt te doen is.
Tot slot zijn vezels een belangrijk onderdeel van het diabetes dieet. Vezels zorgen ervoor dat de suikers langzaam door het lichaam opgenomen worden. Zo vormen de vezels die van nature in fruit zitten en soort gellaagje aan de binnenzijde van de dunne darm. Dit werkt als een soort buffer waardoor de glucose langzamer in het bloed kan komen.
Bij een diabetes dieet zijn ook de dingen die je niet eet belangrijk. Binnen een goed diabetes dieet is geen plaats voor voedingsmiddelen met toegevoegde suikers, geraffineerde koolhydraten en transvetten.
