Ouderen kunnen en blijven steeds langer zelfstandig wonen. Wat draagt een seniorvriendelijke buurt daaraan bij? Inmiddels woont 95% van de 65-plussers thuis. Dat heeft niet alleen financiële voordelen voor een maatschappij die vergrijst. Ook voor de betrokkenen is het vaak veel plezieriger om in een vertrouwde omgeving te kunnen blijven wonen.
Om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken, is het vaak noodzakelijk om de woning hierop aan te passen. Hierbij kunt u denken aan voorzieningen om de badkamer veiliger te maken. Ook kan een traplift een woning met meerdere verdiepingen uitstekend toegankelijk houden voor senioren. Maar behalve een veilige en goed aangepaste woning is het tevens belangrijk dat de omgeving seniorvriendelijk is. Hierna volgen tips voor een seniorvriendelijke buurt. De tips zijn ontleend aan een onderzoek onder ouderen over wat zij belangrijk vinden voor hun directe woonomgeving.
1. Voorzieningen
Het is logisch dat ouderen eisen stellen als het aankomt op voorzieningen om te kunnen spreken van een seniorvriendelijke buurt. Het gaat hier dan om zaken als winkels en bijvoorbeeld medische praktijken. Maar ook de aloude en vertrouwde brievenbus is een gewild verschijnsel. Voorwaarde voor de voorzieningen is dat ze goed bereikbaar zijn. De voorkeur heeft dar ze op loopafstand, dus binnen de 500 meter, van de woning liggen. Als er goed betrouwbaar openbaar vervoer beschikbaar is, betekent dit dat de afstand groter mag zijn.
Overigens hebben senioren een grote voorkeur voor bijvoorbeeld gemeentelijke haal- of brengdiensten ten opzichte van het standaard openbaar vervoer. Andere voorzieningen, zoals een bioscoop, een theater of musea boeien senioren niet echt als het gaat om de directe woonomgeving. Indien ouderen culturele activiteiten willen bezoeken doen ze dat in het algemeen in het gezelschap van familie. Hierdoor is de reisafstand in het algemeen een minder groot probleem.
2. Een centraal ontmoetingspunt voor informatievoorziening
Senioren willen graag een centrale plaats waar ze elkaar kunnen ontmoeten. Maar ook wil men hier informatie kunnen verkrijgen. Men kan hierbij denken aan een buurthuis of bijvoorbeeld een bibliotheek. Het gaat hierbij dan niet alleen om de gezelligheid en de sociale contacten. De ouderen willen hier terecht kunnen met vragen. Folders en formulieren moeten hier gehaald en ingeleverd kunnen worden. Ook toelichtingen moeten kunnen worden verstrekt.
Veel senioren voelen zich ontheemd in de steeds digitaler wordende maatschappij. Een rustpunt in de eigen omgeving waarin ze papieren documenten en uitleg van mensen kunnen verwachten is dan erg belangrijk. In veel gemeenten zijn dergelijke voorzieningen te centraal geregeld. Ouderen gaan bij voorkeur niet naar een te grootschalig gemeentehuis dat ook nog eens te ver van de woning is gevestigd. Het is dus veel beter om informatiebijeenkomsten decentraal te regelen in buurtcentra in de nabijheid van woonwijken waar veel senioren wonen.
3. Fysieke en sociale veiligheid
Senioren willen er ook graag op uit kunnen in hun directe woonomgeving, Hiervoor is het van belang dat er goede looppaden zijn en prettige bankjes. Maar het is even belangrijk dat men een gevoel van veiligheid in de buurt heeft. Goede verlichting is dan ook een noodzaak. Maar men wil ook zeker zijn dat er bescherming is tegen overlast. Misdrijven in de directe omgeving is iets waar men voor terugschrikt en een goede preventie en bestrijding is een eerste prioriteit. Om zich prettig te kunnen voelen, zoekt met sociale cohesie in de buurt.
Ouderen verwachten in een seniorvriendelijke omgeving dat ze weten waar ze terecht kunnen bij problemen. Het is ook erg belangrijk om zeker te kunnen zijn dar met terug kan vallen op anderen als men hulp nodig heeft. Fysieke en sociale veiligheid is vaak een kwestie van gevoel. Een goed verzorgde omgeving en de aanwezigheid van blauw op straat zorgt al gauw dat een buurt gezelligheid en veiligheid uitstraalt.
Lees ook: Is pinnen nog wel veilig?
4. Activiteiten in de omgeving die betaalbaar zijn
Senioren hebben vaak veel tijd beschikbaar. Het is dan ook positief als er activiteiten in de directe omgeving plaatsvinden of worden aangeboden. Hierbij kan men denken aan zaken als breien, sjoelen, kaarten en wandelen. Men waardeert het ook zeer als er bijvoorbeeld gezamenlijk kan worden gegeten, koffie wordt gedronken of uitstapjes georganiseerd worden. Het is wel belangrijk dat deze zaken betaalbaar blijven. Voor duurdere activiteiten zoals vakanties, concerten of maaltijden in duurdere restaurants kiest de senior vaak het gezelschap van familie. Het zijn voor senioren de betaalbare gezamenlijke activiteiten die ook van belang zijn als het aankomt op een seniorvriendelijke buurt. Meestal zijn er ook veel vrijwilligers beschikbaar die deze evenement mede willen helpen organiseren.
Hoe zit het met uw woonomgeving als u die punten geeft op basis van bovenstaande wensen?
