Dementie, u wilt er vast niet te vaak aan denken. Maar de realiteit is dat er iedere vijf minuten in Nederland iemand bijkomt die lijdt aan dementie. Vaak is dit via de ziekte van Alzheimer. Momenteel hebben er bijna 300.000 mensen in Nederland last van dementie. Hiervan zijn er 12,000 jonger dan 65 jaar. Dementie komt veel vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Het is ook – na kanker en hart- en vaatziekten – de derde doodsoorzaak in ons land. Uiteindelijk overlijden de patiënten ook bijna altijd aan de gevolgen van de ziekte. Dat gebeurt gemiddeld na een periode van 8 jaar. Van de totale groep patiënten met dementie zijn bijna 100.000 mensen opgenomen in een verpleeghuis. Bijna 10% van alle kosten van gezondheidszorg wordt besteed aan deze groep.
Er wordt wereldwijd erg veel onderzoek naar de ziekte gedaan, onder andere ook hoe dementie het vermogen beïnvloed om kleuren te zien. Hoe zit het met dementie en kleuren?
Het afnemen van kleuren kunnen onderscheiden
Dementie is een ziekte waarbij meestal geleidelijk de geestelijke vermogens gaan afnemen. Niet alleen het geheugen wordt minder en de capaciteit om mensen te herkennen neemt af. Ook zaken die vroeger men zelf kon doen zoals het betalen van rekeningen tot het aankleden worden steeds moeilijker. Waar met mantelzorg in het beginstadium nog veel patiënten thuis kunnen blijven wonen, neemt dit in de loop van de tijd steeds meer af en komen steeds meer oudere in een verpleeghuis terecht met deze klachten. Voor patiënten met Alzheimer in een gevorderd stadiums het gras ook niet meer groen en de hemel niet echt blauw. Die beide kleuren kunnen niet meer van elkaar worden onderscheiden.
De resultaten van het Zweedse onderzoek
In 2009 deden Zweedse onderzoekers een test waarbij werd gekeken of mensen met Alzheimer nog in staat zijn de basiskleuren te onderscheiden. Vooral de groep oudere patiënten met Alzheimer had grote moeite om kleuren te onderscheiden. Aan een groep met testpersonen werd gevraagd om de kleuren rood, geel, blauw en groen te herkennen. De meeste mensen hadden grote moeite om de kleuren groen en blauw uit elkaar te houden. Een blauwe kast zal daardoor als groen worden betiteld of omgekeerd. Het verschil tussen rood en geel kon men beter zien. Maar hoe ernstiger de vorm van Alzheimer hoe minder het vermogen ook werd om rood en geel uit elkaar te houden. In het algemeen kon men beter donkere van lichte kleuren onderscheiden.
Dementie en kleuren: andere testresultaten
Als de proefpersonen kleuren moesten herkennen en benoemen in een vaste volgorde was duidelijk dat de mate van ernst van de ziekte duidelijk invloed had. Hoe ernstiger de ziekte hoe meer moeite men had met herkennen en benoemen.
Opmerkelijk was het resultaat van een test waarbij de patiënten 7 kleuren op volgorde moesten leggen naar eigen voorkeur van mooi tot minst mooi. De senioren met Alzheimer vonden nog steeds dezelfde kleuren mooi als toen ze nog geen last van dementie hadden,
Bij het onderzoek werd geen gebruik gemaakt van een ‘gezonde’ groep om de resultaten te toetsen. Toch werd duidelijk dat ouderen met Alzheimer steeds meer moeite krijgen met onderscheiden en herkennen van kleuren.
Lees ook: Spellen en geheugentraining voor ouderen met dementie en senioren